نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• اکبر صیادکوه ¹
• حسن رنجبر ²

¹ استاد، دانشکده زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شیراز

² پژوهشگر فرهنگ مردم/ گویش پژوه

چکیده

جمله بخش گسترده و به عبارتی گسترده­ترین بخش زبان است که همه­ گزارش­های زبان به وسیله­ آن روی می­دهد؛ به همین سبب پژوهش در چند و چون آن، در شناخت و بررسی زبان،  نقش ویژه­ای خواهد داشت. روستای لای­زنگانِ دارابِ فارس همانند بسیاری از دیگر روستاهای ایران، مکانی است که از نظر فرهنگی و به ویژه زبان­شناسی توانمندی­های فراوانی برای پژوهش دارد و تاکنون تک­نگاری­ها و مقاله­های نسبتاً زیادی درباره­ چند و چون گویش آن نوشته شده است. پژوهش حاضر، به روش مصاحبه و گفت­وگو فراهم آمده و به روش کتابخانه­ای بررسی و تحلیل شده است. این تحقیق نتایج بسیاری در پی دارد؛ از جمله: 1- جابه­جایی ترتیب ارکان جمله در گویش لای­زنگانی نسبت به فارسی رسمی که دارای یکنواختی است، بسیار زیادتر است. 2- بیشترین علت جابه­جایی ارکان جمله در این گویش، پرسشی بودن جمله و تأکید بر مسند است. 3- حذف فعل در جمله­های این گویش غالباً همانند فارسی رسمی است مگر چند مورد که در فارسی رسمی کمتر از آنها نام برده­اند. از جمله در چیستان، نفرین، ناسزا، کنایه و مثَل. 4- شبه­جمله­های این گویش بسیار زیاد است و غالباً الفاظ بی­معنایی­اند که می­توان آنها را در گروه صوت­ها نیز جای داد.

کلیدواژه‌ها

• جمله
• شبه جمله
• ارکان جمله
• گویش لای زنگانی
• شهر داراب

عنوان مقاله [English]

Sentence and Sentence-like in "Lay Zangan" Dialect

نویسندگان [English]

• Akbar Siadkuh ¹
• hassan ranjbar ²

¹ Professor, Persian Language and Literature Faculty, Shiraz University

² Researcher, Persian Language and Literature

چکیده [English]

The present study attempts to explain and review the statues of sentence and sentence-like in dialect of Lay Zangan. Sentence is an extensive part. In the other words, it is the most extensive part of the language by which all the reports of language occur; for this reason researching on it in details can play a special role in identifying and studying a language. "Lay Zangan" village located in Darab like many other villages in Iran is one of the places that have culturally and specially linguistically abundant capabilities for researching, and by now relatively multiple articles have been written about the details of its dialect. This village is in Darab city located in Fars province. The dialect of the residents of this village that is a semi-Lorri dialect, based on some researches, is less prone to change compared with other dialects and has its own special features; therefore, this study has been done on it. The primary contents of this study provided through interview and dialogue and then analyzed based on library method. This study yielded many results including 1- Movement of the order of the sentence elements in "Lay Zangan" dialect is much greater than formal Farsi that is uniform. 2- The major reason of this movement is that the sentences included in this dialect are in the form of question and the emphasis is on the predict. 3- Removal of the verb in the sentences of this dialect is often done like Farsi except in some cases that are less mentioned in formal Farsi such as in riddle, curse, insult, innuendo, and proverb. 4- The number of sentence-like of this dialect is very high and are often meaningless words that can be placed in the sound category.

کلیدواژه‌ها [English]

• sentence
• sentence-like
• Lay Zangan dialect
• Darab